رسول خدا در توصیف مومن فرموده است:
حرکاتش لطیف و نرم و محضرش شیرین است، از میان امور، برترینش را می‌طلبد و از اخلاق رفیع‌ترینش را می‌جوید، بر کسی که با او دشمن است ستم نمی‌ورزد و به خاطر کسی که به او عشق دارد گناه نمی‌کند. هزینه زندگی‌اش اندک و یاریش به مردم بسیار است. عملش را نیکو انجام می‌دهد چنان که گویی ناظری بر او نظارت دارد از حرام چشم می‌پوشد. دارای جود و سخاوت است. سائلی را محروم نمی‌کند، کلامش را سنجیده می گوید. زبانش از باطل گویی لال است، باطل را از دوستش نمی‌پذیرد و حق را بر ضد دشمنش برنمی‌گرداند. جز برای دانا شدن نمی‌آموزد و جز برای عمل کردن دانا نمی‌شود. اگر با اهل دنیا قرار گیرد زیرک‌ترین آنان است و اگر با اهل آخرت سلوک کند پرهیزکارترین آنان است.
- التمحیص: ۷۴، باب فی اخلاق المومنین، حدیث ۱۷۱.
